Φραντσέσκο Αντρεΐνι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φραντσέσκο Αντρεΐνι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Francesco Andreini (Ιταλικά)
Γέννηση1548 (περίπου)[1]
Πιστόια[2][1]
Θάνατος20  Αυγούστου 1624[2][3][1]
Μάντοβα[2][1]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός[1]
κωμικός συγγραφέας[1]
Οικογένεια
ΣύζυγοςΙζαμπέλλα Αντρεΐνι (από 1578)[4]
ΤέκναΤζιαμπαττίστα Αντρεΐνι
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Φραντσέσκο Αντρεΐνι (ιταλ. Francesco Andreini, 1548-1624) ήταν Ιταλός ηθοποιός και μουσικός. Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του παίζοντας τον ρόλο του απλοϊκού ερωτοχτυπημένου νεαρού. Αργότερα έπαιξε τον «στάνταρ» χαρακτήρα του Ιλ Καπιτάνο ή «Καπιτάν Σπαβέντο» της κομέντια ντελ άρτε.[5] Ο Φραντσέσκο ήταν σύζυγος της επίσης γνωστής ηθοποιού Ιζαμπέλλα Αντρεΐνι.

Ο Αντρεΐνι γεννήθηκε στην Πιστόια και ως νεαρός πολέμησε υπό τη σημαία των Μεδίκων στον Δ΄ Βενετοτουρκικό Πόλεμο (1570-1573). Επέστρεψε στο θέατρο μετά από οκτώ χρόνια αιχμαλωσίας σε οθωμανική φυλακή[6] και εντάχθηκε στον περιοδεύοντα θίασο «Ι Τζελόζι» (= «Οι Ζηλιάρηδες»). Ο θίασος αυτός κλήθηκε στο Παρίσι από τον Γάλλο βασιλιά Ερρίκο Δ΄ με την ευκαιρία των γάμων του με την Ιταλίδα Μαρία των Μεδίκων, εισάγοντας έτσι το στιλ της κομέντια ντελ άρτε στη Γαλλία.[7]

Σε ηλικία τριάντα ετών, το 1578, ο Αντρεΐνι νυμφεύθηκε την τότε δεκαεξάχρονη συνάδελφό του στον θίασο Ιζαμπέλλα Κανάλι.[8] Ο γιος τους Τζαμπαττίστα Αντρεΐνι διακρίθηκε επίσης ως ηθοποιός, αλλά και ως ο σημαντικότερος Ιταλός θεατρικός συγγραφέας του 17ου αιώνα.[7] Ο Φραντσέσκο Αντρεΐνι έγινε το 1589 ο θιασάρχης των «Ι Τζελόζι».

Ο Αντρεΐνι τύπωσε και σε βιβλιαράκι τον διάλογό του ως Καπιτάν Σπαβέντο με τίτλο «La bravura del Capitano Spavento», που γίνεται μεταξύ του Καπιτάν και του υπηρέτη του, του Τραππόλα.[9]

Ο Αντρεΐνι μιλούσε αρκετές γλώσσες, μεταξύ των οποίων την τουρκική, τη γαλλική, την ελληνική, την ισπανική και την αγγλική, τις οποίες χρησιμοποιούσε και σε συνδυασμούς στις ερμηνείες των ρόλων του. Ως Καπιτάνο ανακάτευε συχνά την ιταλική με την τουρκική, ισχυριζόμενος ότι ήταν αραβικά. Επίσης χρησιμοποιούσε τα γκραμελό στα έργα του, από τους πρώτους που τα εισήγαγαν στο θέατρο.[10] Είχε εξάλλου εγκυκλοπαιδικές γνώσεις και ευρύτατη μουσική μόρφωση, παίζοντας με δεξιοτεχνία πολλά διαφορετικά μουσικά όργανα. Απεβίωσε στη Μάντοβα σε ηλικία περίπου 76 ετών.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 «Dizionario Biografico degli Italiani». (Ιταλικά) Dizionario Biografico degli Italiani. 1961. francesco-andreini. Ανακτήθηκε στις 29  Νοεμβρίου 2022.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12103767j. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2002145078. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  4. «Dizionario Biografico degli Italiani». (Ιταλικά) Dizionario Biografico degli Italiani. 1960. Ανακτήθηκε στις 23  Μαΐου 2016.
  5. Boni, F., σελ. 9
  6. MacNeil, A. (1999-01-01). «A Portrait of the Artist as a Young Woman». The Musical Quarterly 83 (2): 247-279. doi:10.1093/mq/83.2.247. ISSN 0027-4631. https://academic.oup.com/mq/article-lookup/doi/10.1093/mq/83.2.247. 
  7. 7,0 7,1 Chisholm 1911.
  8. Jordan, Peter (2010). «In Search of Pantalone and the Origins of the Commedia Dell'Arte». Revue Internationale de Philosophie 64 (252 (2)): 209. 
  9. Boughner, Daniel C. (1940). «Don Armado and the "Commedia Dell'Arte"». Studies in Philology 37 (2): 201-224. 
  10. Jaffe-Berg, Erith (2008-01-01). «New Perspectives on Language, Oral Transmission, and Multilingualism in Commedia dell'Arte». Early Theatre 11 (2). doi:10.12745/et.11.2.779. ISSN 1206-9078. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το λήμμα «Αντρεΐνι Φραντσέσκο» στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 6, σσ. 141-142