Εθνικός Πειραιώς (ποδόσφαιρο ανδρών)
Επίσημη ονομασία | Εθνικός Όμιλος Φιλάθλων Πειραιώς Φαλήρου | |||
---|---|---|---|---|
Σύντομο όνομα | Εθνικός Πειραιώς | |||
Προσωνύμιο | Κυανόλευκοι, Πινέζες | |||
Ίδρυση | 21 Νοεμβρίου 1923 | |||
Έδρα | Πειραιάς, Ελλάδα | |||
Στάδιο | Δημοτικό Γήπεδο Μοσχάτου, Μοσχάτο | |||
Χρώματα | μπλε και λευκό | |||
Πρόεδρος | Ιωάννης Πατλάκας | |||
Προπονητής | Βαγγέλης Χαντές | |||
Πρωτάθλημα | Γ΄ Εθνική | |||
Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | |||
| ||||
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης | ||||
wikidata ( ) |
Τμήματα του Εθνικού Πειραιώς | ||
---|---|---|
Ποδόσφαιρο (Ανδρών) | Πόλο (Ανδρών) | Πόλο (Γυναικών) |
Μπάσκετ (Ανδρών) | Βόλεϊ | Κολύμβηση |
Ρυθμική Γυμναστική | Τρίαθλο |
Ο Εθνικός Όμιλος Φιλάθλων Πειραιώς Φαλήρου,[1] εν συντομία Εθνικός Πειραιώς, είναι ελληνικό αθλητικό σωματείο το οποίο εδρεύει στην Καστέλλα,[2][3] συνοικία του Πειραιά. Αποτελεί το ποδοσφαιρικό τμήμα του ιδρυτικού πολυαθλητικού συλλόγου «Εθνικός Όμιλος Φιλάθλων Πειραιώς - Φαλήρου» που ιδρύθηκε στις 21 Νοεμβρίου 1923.
Αποτελεί ένα από τα πρώτα τμήματα που συστάθηκαν μετά την ίδρυση του σωματείου και μία από τις ιστορικότερες ποδοσφαιρικές ομάδες της Ελλάδας, έχοντας την 9η θέση όλων των εποχών μέχρι και την περίοδο 2023–24 σε επίπεδο συμμετοχών με 49 συνολικά παρουσίες στην πρώτη εθνική κατηγορία από το 1928, (οι 35 είναι συνεχόμενες από την περίοδο 1955–56 μέχρι την περίοδο 1989–90) και 433 νίκες ξανά στην 9η θέση όλων των εποχών. Σε επίπεδο Α' Εθνικής (1960–) ο Εθνικός μετρά 36 συμμετοχές και είναι στην 8η θέση όλων των εποχών μέχρι και την περίοδο 2023–24. Επίσης έχοντας κατακτήσει το δεύτερο στην ιστορία Κύπελλο Ελλάδας την αγωνιστική περίοδο 1932–33, ο Εθνικός αποτελεί μία από τις συνολικά 11 ομάδες που έχουν κατακτήσει τίτλο Πρωταθλήματος Α' κατηγορίας ή Κυπέλλου Ελλάδος[4][5]. Η ομάδα έχει τερματίσει δεύτερη στα πρωταθλήματα του 1928 και του 1956 ενώ την περίοδο 1935, ανακηρύχθηκε Πρωταθλήτρια Νότου τερματίζοντας πάνω από ΠΑΟ, ΟΣΦΠ, Απόλλωνα, ΑΕΚ και Γουδή. Παρόλα αυτά δεν διεξήχθη η τελική φάση. Άλλο ένα πρωτάθλημα στερήθηκε ο Εθνικός την σεζόν 1956–57 όπου η ομάδα τέσσερις αγωνιστικές πριν το τέλος και ενώ βρισκόταν στην κορυφή με τέσσερις βαθμούς διαφορά τιμωρήθηκε από την ΕΠΟ. Ο Εθνικός έχει τερματίσει τέταρτος το 1932 και το 1975, πέμπτος το 1963, έκτος το 1936, 1957, 1961, 1968, 1973 και έβδομος το 1931, 1959, 1966, 1967, 1976, 1978, 1980, 1981, 1988. Στο ισχυρό Πρωτάθλημα Νότου (που εφαρμόστηκε το 1933, 1934, 1935, 1939, 1940) τερμάτισε τρίτος το 1934, 1939 και τέταρτος το 1933 και το 1940. Στο Κύπελλο Ελλάδος, πέρα από την κατάκτηση του τίτλου το 1933, έχει φτάσει επτά φορές μέχρι τα ημιτελικά και εννέα φορές μέχρι τα προημιτελικά. Συνολικά με 17 συμμετοχές στην φάση των προημιτελικών και μετά, αποτελεί μια από τις ομάδες με την καλύτερη παρουσία στην ιστορία του θεσμού.
Μεγάλος και παραδοσιακός αντίπαλος του Εθνικού αποτελεί ο Ολυμπιακός στο λεγόμενο «ντέρμπι του Πειραιά» [6][7].
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Περίοδος 1925–1960[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Εθνικός υπήρξε ένα από τα ιδρυτικά σωματεία της Ε.Π.Σ. Πειραιώς, στα πρωταθλήματα της οποίας ήταν βασικός πρωταγωνιστής. To 1926 και μεσούσης της περιόδου 1925–26 oι διοικούντες του Εθνικού βλέποντας τις διαρκώς ευνοϊκές διαιτησίες προς τον έτερο μεγάλο του Πειραιά Ολυμπιακό, αποφάσισαν ν' αποσχιστούν από την Πειραϊκή Ένωση και να δημιουργήσουν δική τους λίγκα μαζί με άλλα ανεξάρτητα σωματεία που ιδρύθηκαν σε διάφορες συνοικίες του Πειραιά, ονόματι Σύνδεσμος Ποδοσφ. Σωματείων Πειραιώς, για να επιστρέψει όμως άμεσα την αγωνιστική περίοδο 1926–27.
Στο διάστημα που συμμετείχε κατέκτησε τρία πρωταθλήματα Πειραιά, το 1928, 1929 και 1939, ενώ καταλάμβανε μόνιμα τη δεύτερη θέση τις υπόλοιπες περιόδους, με εξαίρεση τις περιόδους 1947, 1948, 1957 και 1958. Στο πρωτάθλημα Πειραιά του 1929 ο Εθνικός ανακηρύχθηκε συμπρωταθλητής με τον Ολυμπιακό, αν και το παιχνίδι που θα έκρινε τον πρωταθλητή διακόπηκε από εισβολή οπαδών του Ολυμπιακού στο 80' και ενώ ο Εθνικός προηγούνταν 2–1. Είχαν προηγηθεί δύο νίκες του ΟΣΦΠ (2–0, 4–3), δύο νίκες του Εθνικού (1–0, 4–2) και μία ισοπαλία 3–3.
Επίσης στο πρωτάθλημα του 1935, όπου πρωταγωνιστούσαν ο Εθνικός και ο Ολυμπιακός δεν ολοκληρώθηκε, επειδή η ΕΠΣΠ θεώρησε ότι δεν υπάρχει νόημα να συνεχιστεί, θεωρώντας ότι και οι δυο ομάδες θα φτάσουν στην τελική φάση του Πρωταθλήματος Νότου, ανακηρύσσοντας τους ανεπίσημα αυτήν την φορά, πάλι συμπρωταθλητές.
Ο Εθνικός υπήρξε ένας από τους κύριους πρωταγωνιστές των πρώτων πανελλήνιων πρωταθλημάτων της ΕΠΟ. Στο πρώτο πρωτάθλημα που διοργανώθηκε την περίοδο 1927–28 συμμετείχε ως πρωταθλητής Πειραιά, χάνοντας τελικά το πρωτάθλημα από τον Άρη. Την επόμενη χρονιά (1928–29) κέρδισε πάλι τη συμμετοχή του στο πανελλήνιο πρωτάθλημα, όμως η διοργάνωση δεν διεξήχθη. Την περίοδο 1934–35 αναδείχθηκε πρωταθλητής του νοτίου ομίλου, κερδίζοντας τη συμμετοχή του στον τελικό του πρωταθλήματος με αντίπαλο τον Άρη. Ο τελικός όμως δεν διεξήχθη με αιτιολογία την καλύτερη προετοιμασία της Εθνικής ομάδας για το 4ο Βαλκανικό Κύπελλο, στερώντας έτσι από τον Εθνικό την ευκαιρία να διεκδικήσει ένα πρωτάθλημα.[8][9]
Κύπελλο 1932–33[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σημαντικότερη στιγμή στην ιστορία του Εθνικού υπήρξε η κατάκτηση του κυπέλλου το 1933, παίζοντας στον τελικό με τον περσινό φιναλίστ του κυπέλλου και περσινό πρωταθλητή Ελλάδος Άρη. Η έδρα του τελικού ήταν να διεξαχθεί στο γήπεδο του Παναθηναϊκού (το μεγαλύτερο της Ελλάδας) αλλά με αντίδραση των Θεσσαλονικέων, πραγματοποιήθηκε κλήρωση από την οποία προέκυψε ως έδρα του τελικού το παλιό γήπεδο του Άρη (Λεωφόρος Στρατού). Ο Εθνικός απέσπασε ισοπαλία 2–2 στην παράταση (1–1 καν. διάρκεια) και ενώ δεν υπήρχε η διαδικασία των πέναλτι, τον κέρδισε με 2–1 στον επαναληπτικό που διεξήχθη στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας ανήμερα της εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου. Η ενδεκάδα που κατέκτησε το τρόπαιο ήταν: Γιάννης Χέλμης, Βαγγέλης Χέλμης, Νίκος Τσιριτάκης, Δημήτρης Ζουρντός, Π. Τσιριτάκης, Δεληγιώργης, Κωνσταντουδάκης, Μπoυρλετίδης, Αλεξόπουλος, Λαπατός, Ζανιώτης. Σκόρερ για την ομάδα του Εθνικού στον επαναληπτικό ήταν ο Ι. Τσιριτάκης στο 54' και ο Αλεξόπουλος στο 55'[10] Ο πρώτος τελικός του 1933 αποτελεί μέχρι και σήμερα την μοναδική φορά που ομάδα της Αττικής αγωνίστηκε στον τελικό με ομάδα της Θεσσαλονίκης σε έδαφος της φιναλίστ από την συμπρωτεύουσα.
Ο Εθνικός στην πορεία του προς τον τελικό απέκλεισε στον πρώτο γύρο την Άμυνα Κοκκινιάς άνευ αγώνα, την περσινή κυπελλούχο Α.Ε.Κ. (ισοπαλία 1–1 εκτός, νίκη 1–0 στον επαναληπτικό), τον Απόλλωνα Σμύρνης με 2–1 ενώ στα ημιτελικά απέκλεισε τον Ο.Σ.Φ.Π. (που είχε αποκλείσει με 1–6 τον Π.Α.Ο.) με 2–1.
Πρωτάθλημα 1955–56[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Εθνικός εμφανίστηκε πάλι να πρωταγωνιστεί στο Πανελλήνιο πρωτάθλημα στα μέσα της δεκαετίας του 1950. Από τις αρχές της δεκαετίας είχε αναλάβει πρόεδρος του ο μεγαλοβιομήχανος Δημήτρης Καρέλλας, δημιουργώντας μία ισχυρή ομάδα που έφτασε στο πανελλήνιο πρωτάθλημα της περιόδου 1955–56 κοντά στον τίτλο, τερματίζοντας στη δεύτερη θέση έναν βαθμό πίσω από τον πρωταθλητή Ολυμπιακό.[11] Ο Καρέλλας ήταν άνθρωπος μεγάλης οικονομικής επιφάνειας και με φιλοδοξίες για τον Εθνικό, αλλά και λάτρης της νυχτερινής ζωής. Λέγεται μάλιστα ότι στα διάφορα κέντρα έδινε παραγγελίες με παραλλαγμένους τους στίχους του γνωστού τραγουδιού του Μητσάκη.[σημ. 1]
Πρωτάθλημα 1956–57[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Την επόμενη χρονιά ο Εθνικός ήταν ένα από τα φαβορί για την κατάκτηση του πρωταθλήματος και προπορευόταν στη βαθμολογία τέσσερις αγωνιστικές πριν το τέλος με τέσσερις βαθμούς διαφορά, ενώ η αναμέτρηση με τον Ολυμπιακό πλησίαζε. Τον Απρίλιο του 1957 ο πρόεδρος της ομάδας προσκάλεσε στον Πειραιά διεθνείς ποδοσφαιριστές της μεγάλης Εθνικής Ουγγαρίας, που είχαν αποφασίσει να καταφύγουν στη Δύση έπειτα από τη Σοβιετική εισβολή στη χώρα τους, για διεξαγωγή φιλικών αγώνων. Η πρόθεση του να εντάξει στην ομάδα του Εθνικού κορυφαίους Ούγγρους διεθνείς, όπως ο Φέρεντς Πούσκας και ο Σάντορ Κότσις, θορύβησε τις μεγάλες ομάδες του κέντρου (σ.σ. ΠΟΚ) που ζήτησαν από την ΕΠΟ την τιμωρία του Εθνικού. Ο Εθνικός κατηγορήθηκε τελικά ως «επαγγελματικό σωματείο» και αποκλείστηκε από τη συνέχεια του πρωταθλήματος με αιτιολογία την «διεξαγωγή φιλικών αγώνων με τους επαγγελματίες ποδοσφαιριστές της αυτοεξόριστης Εθνικής Ουγγαρίας».[12][13][14] Τελικά το πρωτάθλημα κατέληξε στον Ολυμπιακό, με έντονες τις διαμαρτυρίες των διοικούντων του Εθνικού και αιχμές για τους αντιπάλους τους.
Περίοδος 1960–1990[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Εθνικός συμμετείχε ανελλιπώς στα πρωταθλήματα της Α΄ Εθνικής κατηγορίας από την δημιουργία της την περίοδο 1959–60 μέχρι και την
περίοδο 1989–90, όταν και υποβιβάστηκε για πρώτη φορά στην ιστορία του. Μάλιστα μαζί και με τα πανελλήνια πρωταθλήματα, ο Εθνικός μετρούσε 35 σερί παρουσίες στην Α' Εθνική από την περίοδο 1955–56 μέχρι και την σεζόν 1989-90. Κορυφαία στιγμή της ομάδας στην Α΄ Εθνική ήταν την σεζόν 1974–75 που τερμάτισε στην τέταρτη θέση, διεκδικώντας την έξοδό της στο κύπελλο UEFA. Τη χρονιά εκείνη ο Εθνικός ηττήθηκε στην έδρα του μόνο μια φορά από τον ΟΣΦΠ (0–1), επίδοση που επέτυχε ξανά το 1962–63 (μοναδική ήττα από Παναιγιάλειο) και το 1971–72 (ήττα από Αιγάλεω). Μια χρονιά τερμάτισε στην 5η θέση (1962–63) και τρεις φορές τερμάτισε στην 6η θέση (1960–61, 1967–68 και 1972–73). Την περίοδο 1988–89 κινδύνευσε με υποβιβασμό, όμως παρέμεινε στην πρώτη κατηγορία λόγω της διεξαγωγής αγώνων μπαράζ με σκοπό την αύξηση των ομάδων της Α΄ Εθνικής από 16 σε 18. Την επόμενη χρονιά όμως τερμάτισε στην τελευταία θέση της βαθμολογίας και δεν απέφυγε τον υποβιβασμό στη Β΄ Εθνική για πρώτη φορά στην ιστορία του.
Ο Εθνικός κατά τη διάρκεια της τριακονταετίας που αγωνιζόταν ανελλιπώς στην Α΄ Εθνική ανέδειξε σημαντικούς ποδοσφαιριστές, ενώ ανέδειξε και δύο πρώτους σκόρερ του πρωταθλήματος, τον Ρομπέρτο Καλκαντέρα (1974–75) και τον Θανάση Ιντζόγλου (1976–77). Αγωνίστηκε επίσης και επτά φορές (τέσσερις από το 1960 και μετά) στην ημιτελική φάση του κυπέλλου. Τελευταία του παρουσία σε ημιτελική φάση ήταν την περίοδο 1988–89 όταν και αποκλείστηκε από τον ΠΑΟ.
Περίοδος 1990–σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από την δεκαετία του 1990 ο Εθνικός εισήχθη σε μία παρατεταμένη περίοδο κρίσης. Αν και πέτυχε την επιστροφή του στην Α΄ Εθνική τρεις φορές δεν κατάφερε να παραμείνει για μεγάλο διάστημα. Πιο συγκεκριμένα στην Α' Εθνική αγωνίστηκε ξανά τις χρονιές 1991–92, 1994–95, 1995–96, 1997–98 και για τελευταία φορά την περίοδο 1998–99, που τερμάτισε στην τελευταία θέση και υποβιβάστηκε χωρίς να καταφέρει να πετύχει ούτε μία νίκη.[15] Στην συνέχεια ακολούθησε ένας αγωνιστικός κατήφορος με τον υποβιβασμό στην Γ΄ Εθνική την περίοδο 1999–2000 για πρώτη φορά στην ιστορία του και ακολούθως τον υποβιβασμό στη Δ΄ Εθνική την περίοδο 2002–03.
Το 2004 το ποδοσφαιρικό τμήμα του Εθνικού Ο.Φ.Π.Φ. αφού κατέλαβε την 7η θέση στον 7ο όμιλο της Δ' Εθνικής την περίοδο 2003–04, συγχωνεύτηκε νομικά με τον πρωταθλητή αυτού Α.Ο. Μάνης, ανεξαρτητοποιήθηκε από το μητρικό σωματείο Εθνικό Ο.Φ.Π.Φ. και μετονομάστηκε σε «Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ. - Α.Ο. Μάνης» και παίρνοντας τη θέση του Α.Ο. Μάνης, πέτυχε την επιστροφή του στην Γ΄ Εθνική. Ακολούθως συστάθηκε η ΠΑΕ «Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ. - Α.Ο. Μάνης» με διακριτικό τίτλο «ΠΑΕ Εθνικός», που την επόμενη σεζόν, την περίοδο 2005–06 τερμάτισε στη 2η θέση του νοτίου ομίλου και κέρδισε την άνοδο στη Β΄ Εθνική. Την περίοδο 2009–10 έφτασε κοντά στην επιστροφή του στην πρώτη κατηγορία, όμως δεν κατάφερε να καταλάβει θέση ανόδου στους αγώνες μπαράζ. Στο τέλος της επόμενης περιόδου 2010–11 τιμωρήθηκε λόγω πλαστογραφίας που φέρεται να τέλεσε η διοίκηση Πηρούνια και υποβιβάστηκε στη Δ΄ Εθνική. Ακολούθως, η ΠΑΕ «Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ. - Α.Ο. Μάνης» διαλύθηκε και το καλοκαίρι του 2011 ο «Εθνικός Ο.Φ.Π.Φ. - Α.Ο. Μάνης» μετονομάστηκε επισήμως σε «Εθνικός Πειραιά 1923».[16]
Αντιμετωπίζοντας σοβαρά διοικητικά προβλήματα ο Εθνικός δεν κατάφερε να διατηρηθεί στην Δ΄ Εθνική και το 2012 υποβιβάστηκε για πρώτη φορά από την δημιουργία των εθνικών κατηγοριών, στο τοπικό πρωτάθλημα του Πειραιά.[17] Από εκεί ξεκίνησε η προσπάθεια αναγέννησης του συλλόγου, με την διοίκηση του Α. Αγγελόπουλου να προσφέρει οικονομική ασφάλεια, οδηγώντας σε επάνοδο στην Γ΄ Εθνική το 2014 και επιστροφή στον μητρικό σύλλογο Εθνικό Ο.Φ.Π.Φ. το 2015. Πιο συγκεκριμένα έπειτα από 2 χρονιές στο πρωτάθλημα του Πειραιά (2012–13 και 2013–14) ο Εθνικός επέστρεψε στην Γ' Εθνική την περίοδο 2014–15 και το καλοκαίρι του 2015 ο «Εθνικός Πειραιά 1923» επέστρεψε στον ιστορικό μητρικό σύλλογο και στην ιδρυτική του ονομασία, μετονομαζόμενος εκ νέου σε «Εθνικός Όμιλος Φιλάθλων Πειραιώς Φαλήρου».[18]
Τη σεζόν 2014–15 ήταν φιναλίστ του Κυπέλλου Γ΄ Εθνικής. Τις σεζόν 2015–16 και 2016–17 τερμάτισε στην 4η θέση του 4ου ομίλου και τη σεζόν 2017–18 κατέκτησε το πρωτάθλημα του 6ου ομίλου της Γ' Εθνικής και προκρίθηκε στα μπαράζ ανόδου όπου όμως έχασε την ευκαιρία επιστροφής του στην Β' Εθνική. Την αγωνιστική περίοδο 2018–19 τερμάτισε στην 3η θέση του 5ου ομίλου της Γ' Εθνικής, χάνοντας το δικαίωμα συμμετοχής στους αγώνες μπαράζ ανόδου. Τις σεζόν 2019–20 και 2020–21 κινδύνευσε με υποβιβασμό για δεύτερη φορά στο τοπικό Πειραιά αλλά χάρη σε δύο ξεσπάσματα στο τέλος της κάθε περιόδου, κατάφερε να κερδίσει την παραμονή. Την σεζόν 2021–22 έχασε την πρώτη θέση στον όμιλο του τερματίζοντας έναν πόντο πίσω από την πρωτοπόρο Προοδευτική ενώ το 2022–23 τερμάτισε πέμπτος.
Μεγάλες νίκες απέναντι στο ΠΟΚ και τους τρεις μεγάλους της Θεσσαλονίκης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ημερομηνία | Αγώνας | Σκορ | Διοργάνωση |
---|---|---|---|
09/06/1929 | Εθνικός - ΟΣΦΠ | 4–2 | Πρωτάθλημα Πειραιά |
06/11/1938 | ΟΣΦΠ - Εθνικός | 2–4 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα [σημ. 2] |
22/04/1934 | Εθνικός - ΟΣΦΠ | 3–2 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
17/05/1987 | ΠΑΟ - Εθνικός | 3–6 | Α' Εθνική |
08/06/1963 | Εθνικός - ΠΑΟ | 4–2 | Α' Εθνική |
18/10/1964 | Εθνικός - ΠΑΟ | 3–2 | Α' Εθνική |
17/07/1932 | Εθνικός - ΑΕΚ | 6–0 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
28/04/1935 | Εθνικός - ΑΕΚ | 5–1 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
29/01/1984 | Εθνικός - ΑΕΚ | 3–0 | Α' Εθνική |
05/11/1978 | Εθνικός - ΑΕΚ | 3–1 | Α' Εθνική |
01/04/1934 | ΑΕΚ - Εθνικός | 2–3 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
17/12/1967 | ΑΕΚ - Εθνικός | 2–3 | Α' Εθνική |
14/05/1958 | Εθνικός - ΠΑΟΚ | 7–2 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
01/05/1966 | Εθνικός - ΠΑΟΚ | 5–0 | Α' Εθνική |
17/04/1936 | Εθνικός - ΠΑΟΚ | 5–2 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
11/02/1962 | Εθνικός - ΠΑΟΚ | 4–1 | Α' Εθνική |
29/03/1959 | Εθνικός - ΠΑΟΚ | 3–0 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
08/01/1984 | Εθνικός - ΠΑΟΚ | 3–0 | Α' Εθνική |
31/01/1960 | Εθνικός - ΠΑΟΚ | 3–1 | Α' Εθνική |
25/02/1995 | Εθνικός - ΠΑΟΚ | 3–1 | Α' Εθνική |
1969 | Εθνικός - ΠΑΟΚ | 5–4 [19] |
Κύπελλο |
17/04/1966 | Εθνικός - Άρης | 6–1 | Α' Εθνική |
10/11/1963 | Εθνικός - Άρης | 4–1 | Α' Εθνική |
13/11/1966 | Εθνικός - Άρης | 3–0 | Α' Εθνική |
31/03/1957 | Εθνικός - Άρης | 3–1 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
23/11/1977 | Εθνικός - Άρης | 3–1 | Α' Εθνική |
06/12/1987 | Εθνικός - Άρης | 3–1 | Α' Εθνική |
21/01/1996 | Εθνικός - Άρης | 3–1 | Α' Εθνική |
10/11/1935 | Άρης - Εθνικός | 2–3 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
27/05/1928 | Εθνικός - Άρης | 3–2 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
17/11/1935 | Ηρακλής - Εθνικός | 0–6 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
14/02/1965 | Εθνικός - Ηρακλής | 4–1 | Α' Εθνική |
10/12/1967 | Εθνικός - Ηρακλής | 3–0 | Α' Εθνική |
15/12/1976 | Εθνικός - Ηρακλής | 3–0 | Α' Εθνική |
26/12/1971 | Εθνικός - Ηρακλής | 3–1 | Α' Εθνική |
14/02/1965 | Ηρακλής - Εθνικός | 1–3 | Α' Εθνική |
14/05/1972 | Ηρακλής - Εθνικός | 1–3 | Α' Εθνική |
10/04/1963 | Εθνικός - Ηρακλής | 3–2 | Α' Εθνική |
Άλλες μεγάλες νίκες αποτελούν το:
- 6–2 απέναντι στην ΑΕΛ (19/01/1980)
- 6–0 απέναντι στον ΟΦΗ (01/11/1970)
- 4–0 απέναντι στον ΟΦΗ (08/02/1970)
- 0–4 απέναντι στον ΟΦΗ (14/01/1951, κύπελλο)
- 1–4 απέναντι στον Πανιώνιο (12/05/1963)
- 4–1 απέναντι στον Πανιώνιο (14/06/1961)
- 4–1 απέναντι στον Πανιώνιο (16/11/1975)
- 6–1 απέναντι στον Απόλλων Σμύρνης (12/06/1977)
- 5–0 απέναντι στον Απόλλων Σμύρνης (27/04/1958)
- 4–1 απέναντι στον Απόλλων Σμύρνης (23/12/1979)
- 0–4 απέναντι στον Απόλλων Σμύρνης (23/03/1968)
- 4–0 απέναντι στον ΠΑΣ (1984, κύπελλο)
- 5–1 απέναντι στην Παναχαϊκή (06/02/1977)
- 1–4 απέναντι στον Πανσερραϊκό (05/10/1975, αγώνας που χτύπησε δολοφονικά ο Ρ. Καλκαντέρα από τον τερματοφύλακα του Πανσερραϊκού, Ντάκοβιτς)
- 6–0 απέναντι στον Ολυμπιακό Βόλου (31/05/1970)
- 5–1 απέναντι στον Πιερικό (27/06/1965)
- 2–4 απέναντι στον Πιερικό (30/09/1984)
- 5–1 απέναντι στο Αιγάλεω (23/10/1983)
- 5–3 απέναντι στο Αιγάλεω (05/01/1969)
- 5–0 απέναντι στην Καστοριά (31/05/1981)
- 5–0 απέναντι στον Παναιτωλικό (26/12/1976)
- 1–8 απέναντι στην Προοδευτική (11/01/1953, πρωτάθλημα Πειραιά)
- 6–1 απέναντι στην Προοδευτική (01/09/2005)
- 0–5 απέναντι στην Προοδευτική (29/01/1967)
- 1–4 απέναντι στην Προοδευτική (1940)
- 4–1 απέναντι στην Προοδευτική (1940)
- 9–1 απέναντι στο Γουδή (21/04/1935, Ποδηλατοδρόμιο Ν. Φαλήρου)
- 1–11 απέναντι στο Γουδή (26/05/1935, γήπεδο Απόλλων, Ρουφ)
- 10–0 απέναντι στον Ατρόμητο Αθηνών (17/05/1981)
- 5–0 απέναντι στον Ατρόμητο Αθηνών (1928)
Όλες οι νίκες απέναντι στο ΠΟΚ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ημερομηνία | Αγώνας | Σκορ | Διοργάνωση |
---|---|---|---|
03/03/1929 | Ολυμπιακός - Εθνικός | 0–1 | Πρωτάθλημα Πειραιά |
09/06/1929 | Ολυμπιακός - Εθνικός | 2–4 | Πρωτάθλημα Πειραιά |
14/02/1932 | Εθνικός - Ολυμπιακός | 1–0 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
17/07/1932 | Εθνικός - ΑΕΚ | 6–0 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
13/11/1932 | Εθνικός - ΑΕΚ | 1–0 | 2ος γύρος Κυπέλλου Ελλάδος (διοργάνωση Νότου) |
20/11/1932 | Εθνικός - Παναθηναϊκός | 1–0 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
29/01/1933 | Εθνικός - Ολυμπιακός | 2–1 | Ημιτελικός Κυπέλλου Ελλάδος (Τελικός Νότου) |
23/04/1933 | Παναθηναϊκός - Εθνικός | 0–2 (Άνευ αγώνα) |
Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
01/04/1934 | ΑΕΚ - Εθνικός | 2–3 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
22/04/1934 | Ολυμπιακός - Εθνικός | 2–3 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
28/05/1934 | Εθνικός - ΑΕΚ | 2–0 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
24/03/1935 | Παναθηναϊκός - Εθνικός | 1–2 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
31/03/1935 | ΑΕΚ - Εθνικός | 1–2 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
28/04/1935 | Εθνικός - ΑΕΚ | 5–1 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
08/03/1936 | Εθνικός - ΑΕΚ | 1–0 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
06/11/1938 | Ολυμπιακός - Εθνικός | 2–4 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα [σημ. 2] |
26/02/1939 | Εθνικός - Παναθηναϊκός | 1–0 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
22/10/1939 | Ολυμπιακός - Εθνικός | 0–2 | Πρωτάθλημα Πειραιά |
24/03/1940 | Εθνικός - Ολυμπιακός | 1–0 | Προημιτελικός Κυπέλλου Ελλάδος |
21/05/1940 | Εθνικός - Παναθηναϊκός | 2–1 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
03/06/1956 | Παναθηναϊκός - Εθνικός | 1–2 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
06/06/1956 | Εθνικός - Ολυμπιακός | 2–1 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
08/07/1956 | Εθνικός - Παναθηναϊκός | 2–0 (Άνευ αγώνα) |
Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
17/02/1957 | Εθνικός - Ολυμπιακός | 1–0 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
27/02/1957 | Εθνικός - Παναθηναϊκός | 2–1 | Πανελλήνιο Πρωτάθλημα |
06/11/1960 | Εθνικός - Ολυμπιακός | 1–0 | Α' Εθνική |
17/02/1963 | Εθνικός - ΑΕΚ | 1–0 | Α' Εθνική |
08/06/1963 | Εθνικός - Παναθηναϊκός | 4–2 | Α' Εθνική |
18/10/1964 | Εθνικός - Παναθηναϊκός | 3–2 | Α' Εθνική |
17/12/1967 | ΑΕΚ - Εθνικός | 2–3 | Α' Εθνική |
29/11/1970 | Εθνικός - Ολυμπιακός | 1–0 | Α' Εθνική |
29/12/1974 | Εθνικός - Παναθηναϊκός | 2–1 | Α' Εθνική |
22/01/1975 | Εθνικός - ΑΕΚ | 1–0 | Α' Εθνική |
11/01/1976 | Εθνικός - Παναθηναϊκός | 2–0 | Α' Εθνική |
28/03/1976 | Ολυμπιακός - Εθνικός | 0–2 | Α' Εθνική |
11/04/1977 | Εθνικός - ΑΕΚ | 1–0 | Α' Εθνική |
05/11/1978 | Εθνικός - ΑΕΚ | 3–1 | Α' Εθνική |
03/06/1979 | Εθνικός - Παναθηναϊκός | 2–1 | Α' Εθνική |
13/01/1980 | Εθνικός - ΑΕΚ | 2–1 | Α' Εθνική |
19/09/1982 | Εθνικός - ΑΕΚ | 2–0 | Α' Εθνική |
29/01/1984 | Εθνικός - ΑΕΚ | 3–0 | Α' Εθνική |
17/03/1985 | Εθνικός - Παναθηναϊκός | 1–0 | Α' Εθνική |
12/10/1985 | Ολυμπιακός - Εθνικός | 0–2 | Α' Εθνική |
28/09/1986 | Εθνικός - ΑΕΚ | 1–0 | Α' Εθνική |
17/05/1987 | Παναθηναϊκός - Εθνικός | 3–6 | Α' Εθνική |
14/02/1988 | Εθνικός - Παναθηναϊκός | 1–0 | Α' Εθνική |
Πορεία αναλυτικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αγων. περίοδος | Θέση | Ν | Ι | Η | Γκολ |
---|---|---|---|---|---|
1927–28 | 2η | 2 | 2 | 1 | 10–6 |
1930–31 | 7η | 3 | 4 | 9 | 17–28 |
1931–32 | 4η | 4 | 4 | 6 | 19–17 |
1932–33 (Νότιος Όμιλος) | 4η | 2 | 1 | 5 | 5–13 |
1933–34 (Νότιος Όμιλος) | 3η | 5 | 2 | 3 | 20–20 |
1934–35 (Νότιος Όμιλος) | 1η* | 6 | 1 | 3 | 35–15 |
1935–36 | 6η | 4 | 3 | 7 | 21–25 |
1938–39 (Νότιος Όμιλος) | 3η | 8 | 2 | 4 | 31–23 |
1939–40 (Νότιος Όμιλος) | 4η | 8 | 2 | 4 | 24–16 |
1955–56 | 2η | 10 | 5 | 4 | 33–20 |
1956–57 | 6η** | 9 | 2 | 7 | 23–22 |
1957–58 | 11η | 6 | 7 | 9 | 31–31 |
1958–59 | 7η | 5 | 4 | 9 | 23–29 |
* Δεν διεξήχθη η τελική φάση πρωταθλήματος για την απονομή πρωταθλητή όπου είχαν προκριθεί Εθνικός, ΠΑΟ, Άρης, Ηρακλής
** Ο Εθνικός κατέλαβε την 6η θέση όντας τιμωρημένος από την ΕΠΟ με αφαίρεση 4 βαθμών ενώ δεν έπαιξε τους 4 τελευταίους αγώνες και ηττήθηκε άνευ αγώνα με σκορ 0–2.
Αγων. περίοδος | Θέση | Ν | Ι | Η | Γκολ | Αγων. περίοδος | Θέση | Ν | Ι | Η | Γκολ | Αγων. περίοδος | Θέση | Ν | Ι | Η | Γκολ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1959–60 | 12η | 8 | 10 | 12 | 34–46 | 1971–72 | 8η | 9 | 15 | 10 | 39–36 | 1983–84 | 9η | 9 | 8 | 13 | 38–43 |
1960–61 | 6η | 11 | 10 | 9 | 33–29 | 1972–73 | 6η | 10 | 15 | 9 | 35–32 | 1984–85 | 9η | 11 | 5 | 14 | 35–47 |
1961–62 | 7η | 8 | 12 | 10 | 27–32 | 1973–74 | 10η | 11 | 9 | 14 | 38–42 | 1985–86 | 13η | 6 | 12 | 12 | 27–39 |
1962–63 | 5η | 12 | 9 | 9 | 47–41 | 1974–75 | 4η | 17 | 11 | 6 | 48–28 | 1986–87 | 11η | 8 | 8 | 14 | 32–40 |
1963–64 | 10η | 9 | 7 | 14 | 24–36 | 1975–76 | 7η | 12 | 8 | 10 | 43–39 | 1987–88 | 7η | 12 | 8 | 10 | 27–28 |
1964–65 | 9η | 11 | 6 | 13 | 39–52 | 1976–77 | 8η | 13 | 5 | 16 | 47–47 | 1988–89 | 14η | 11 | 11 | 13 | 40–51 |
1965–66 | 7η | 12 | 4 | 14 | 43–42 | 1977–78 | 7η | 11 | 10 | 13 | 36–45 | 1989–90 | 18η↓ | 7 | 6 | 21 | 20–52 |
1966–67 | 7η | 11 | 7 | 12 | 42–38 | 1978–79 | 8η | 14 | 4 | 16 | 36–50 | 1991–92 | 18η↓ | 7 | 11 | 16 | 30–48 |
1967–68 | 6η | 12 | 10 | 12 | 51–43 | 1979–80 | 7η | 13 | 10 | 11 | 44–31 | 1994–95 | 13η | 10 | 9 | 15 | 38–48 |
1968–69 | 8η | 12 | 10 | 12 | 43–45 | 1980–81 | 7η | 11 | 12 | 11 | 45–32 | 1995–96 | 18η↓ | 5 | 3 | 26 | 40–90 |
1969–70 | 11η | 8 | 15 | 11 | 40–37 | 1981–82 | 13η | 10 | 10 | 14 | 30–38 | 1997–98 | 15η | 10 | 3 | 21 | 27–51 |
1970–71 | 8η | 10 | 14 | 10 | 45–37 | 1982–83 | 11η | 10 | 11 | 13 | 34–38 | 1998–99 | 18η↓ | 0 | 8 | 26 | 17–81 |
Αγων. περίοδος | Θέση | Ν | Ι | Η | Γκολ | Αγων. περίοδος | Θέση | Ν | Ι | Η | Γκολ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1990–91 | 1η↑ | 17 | 12 | 5 | 45–22 | 2006–07 | 6η | 15 | 4 | 15 | 35–33 |
1992–93 | 9η | 11 | 11 | 12 | 29–31 | 2007–08 | 9η | 11 | 12 | 11 | 32–36 |
1993–94 | 3η↑ | 17 | 10 | 7 | 43–24 | 2008–09 | 13η | 8 | 16 | 10 | 42–41 |
1996–97 | 3η↑ | 18 | 10 | 6 | 46–22 | 2009–10 | 4η | 16 | 13 | 11 | 54–41 |
1999–00 | 15η↓ | 7 | 8 | 19 | 53–72 | 2010–11 | 16η↓ | 8 | 8 | 18 | 28–48 |
Αγων. περίοδος | Θέση | Ν | Ι | Η | Γκολ | Αγων. περίοδος | Θέση | Ν | Ι | Η | Γκολ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2000–01 | 4η | 20 | 6 | 10 | 71–49 | 2017–18 | 1η | 14 | 7 | 5 | 35–15 |
2001–02 | 8η | 11 | 8 | 11 | 38–41 | 2018–19 | 3η | 12 | 8 | 4 | 32–17 |
2002–03 | 17η↓ | 10 | 9 | 19 | 31–51 | 2021–22 | 2η | 13 | 3 | 4 | 36–19 |
2004–05 | 4η | 18 | 8 | 6 | 43–24 | 2022–23 | 5η | 9 | 13 | 4 | 25–14 |
2005–06 | 2η↑ | 18 | 12 | 2 | 44–14 | 2023–24 | 2η | 20 | 12 | 2 | 61–19 |
2014–15 | 5η | 8 | 10 | 8 | 22–22 | ||||||
2015–16 | 4η | 17 | 5 | 8 | 44–29 | ||||||
2016–17 | 4η | 11 | 7 | 10 | 34–33 |
- Στην Δ΄ κατηγορία:
Αγων. περίοδος | Θέση | Ν | Ι | Η | Γκολ | Αγων. περίοδος | Θέση | Ν | Ι | Η | Γκολ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2003–04 | 7η | 11 | 8 | 9 | 36–26 | 2019–20 | 8η | 8 | 7 | 8 | 26–24 |
2011–12 | 10η↓ | 9 | 10 | 9 | 35–26 | 2020–21 | 6η | 3 | 2 | 5 | 9–13 |
- Στην Α' Πειραιά:
Αγων. περίοδος | Θέση | Ν | Ι | Η | Γκολ |
---|---|---|---|---|---|
2012–13 | 1η | 25 | 5 | 0 | 86–10 |
2013–14 | 1η↑ | 24 | 4 | 0 | 84–15 |
Πορεία συνοπτικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Συμπεριλαμβανομένης και της περιόδου 2023–24
Συμμετοχές στην:
Κατηγορία | Συμ. | Αγ. | Ν | Ι | Η | Γκολ |
---|---|---|---|---|---|---|
Πρώτη κατηγορία ποδοσφαίρου | 49 | 1.351 | 433 | 365 | 553 | 1.606–1.819 |
Δεύτερη κατηγορία ποδοσφαίρου | 10 | 346 | 128 | 104 | 114 | 407–370 |
Τρίτη κατηγορία ποδοσφαίρου | 13 | 382 | 121 | 108 | 93 | 516–347 |
Τέταρτη κατηγορία ποδοσφαίρου | 4 | 89 | 31 | 27 | 31 | 106–89 |
Α' Πειραιά (1960–) | 2 | 58 | 49 | 9 | 0 | 170–25 |
Α' Πειραιά (1925–1959) | 26 | 233 | 138 | 44 | 51 | ; |
Γήπεδο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ιστορική έδρα του Εθνικού ήταν από ιδρύσεώς του το Στάδιο Γεώργιος Καραϊσκάκης (αρχικά ως Ποδηλατοδρόμιο) στο Νέο Φάληρο του Πειραιά. Ο Εθνικός μαζί με τον Ολυμπιακό ήταν οι ενοικιαστές του γηπέδου και οι δυο τους κατασκεύασαν τα δύο πέταλα του παλιού «Γ. Καραϊσκάκης».[20] Το παλιό γήπεδο δεν είχε πέταλα παρά μόνο μια εξέδρα. Ο Ολυμπιακός έχτισε το πέταλο της Θύρας 7 που «έβλεπε» στο Ν. Φάληρο και ο Εθνικός το πέταλο της θύρας 14 που «έβλεπε» στην συνοικία της Καστέλλας που ιστορικά βρίσκεται η πλειοψηφία των φιλάθλων του Εθνικού[21][22]. Έπειτα από την κατεδάφιση του παλαιού σταδίου Γ. Καραϊσκάκης, ο Εθνικός αγωνίστηκε σε διάφορα γήπεδα της Αττικής κάτι που του στέρησε τη δυναμική και τη σταθερότητα της μόνιμης έδρας συγκριτικά με τον ανταγωνισμό, διατηρεί όμως το συμβατικό δικαίωμα χρήσης του νέου σταδίου Γ. Καραϊσκάκης, εφόσον επανέλθει στην Α' Εθνική και έπειτα από οικονομική συμφωνία με τη διοίκηση του σταδίου. Στόχος της διοίκησης του Εθνικού είναι η δημιουργία νέου ιδιόκτητου γηπέδου στην περιοχή της φυσικής έδρας της ομάδας, τον Πειραιά. Ο Εθνικός αγωνίστηκε για πρώτη φορά μετά την ανέγερση του νέου σταδίου Καραϊσκάκη, στις 23 Μαρτίου του 2013, στον τελικό του Κυπέλλου Πειραιά κόντρα στην Α.Ε. Μοσχάτου σε έναν αγώνα που παρά το αρνητικό αποτέλεσμα, οι κυανόλευκοι συγκέντρωσαν σημαντικό αριθμό οπαδών στην αναμέτρηση. Δύο εβδομάδες μετά, επίθεση με μολότοφ πραγματοποιήθηκε στην λέσχη των φίλων του Εθνικού επί της οδού Τζαβέλλα στην Καστέλλα.[23] Ο σύνδεσμος δέχτηκε ξανά επίθεση τον Φεβρουάριο του 2019 σε εκδήλωση για την κοπή της πίτας.[24]
Από το 2001 μέχρι και το 2007 αγωνίστηκε εκτός Πειραιά σε διάφορα γήπεδα του Νομού Αττικής, όπως του Ζωγράφου, Μαρκόπουλου, Μενιδίου, Φυλής, Μεγάρων, Βύρωνα, Ριζούπολης, Περιστερίου, Αιγάλεω, Καλλιθέας, Μοσχάτου, Νίκαιας και Κερατσινίου. Συγκεκριμένα, από την αγωνιστική περίοδο 2001–02 μέχρι και την αγωνιστική περίοδο 2005–06 χρησιμοποίησε ως έδρα του τα: Δημοτικό στάδιο Καλλιθέας «Γρηγόρης Λαμπράκης», Δημοτικό Στάδιο Ζωγράφου, Δημοτικό Γήπεδο Αχαρνών, Δημοτικό στάδιο Βύρωνα, Δημοτικό στάδιο Φυλής, Δημοτικό στάδιο Περιστερίου, Δημοτικό Γήπεδο Μεγάρων, Δημοτικό Στάδιο Κερατσινίου, Δημοτικό Γήπεδο Μοσχάτου, Δημοτικό Γήπεδο Νίκαιας και το Γήπεδο «Γιώργος Καμάρας» στη Ριζούπολη.[25][26][27][28][29] Την αγωνιστική περίοδο 2006–07 χρησιμοποίησε αποκλειστικά ως έδρα το Γήπεδο «Γιώργος Καμάρας» στη Ριζούπολη Αθηνών.[30]
Μετά το 2007 η ομάδα έδρευε στο Ελληνικό και χρησιμοποιούσε ως έδρα του το πρώην γήπεδο μπέιζμπολ του Ελληνικού, αφού το ανακατασκεύασε. Το γήπεδο Ελληνικού είναι χωρητικότητας 10.800 καθήμενων, ενώ διαθέτει 6 σουίτες, δημοσιογραφικά θεωρεία και αίθουσα Τύπου, μπουτίκ, καφετέρια και 3000 θέσεις στάθμευσης. Το γήπεδο του Ελληνικού χρησιμοποιήθηκε ως έδρα του Εθνικού συνεχώς από την περίοδο 2007–08 μέχρι και την περίοδο 2011–12 και για τελευταία φορά, περιστασιακά την περίοδο 2012–13.[31]
Από το 2012 μέχρι και το 2014 χρησιμοποίησε ως έδρα του το Δημοτικό γήπεδο Μοσχάτου και το Δημοτικό γήπεδο Ρέντη στον Αγ. Ιωάννη Ρέντη. Από το 2014 μέχρι και το 2017 χρησιμοποιούσε ως έδρα αποκλειστικά το δημοτικό γήπεδο Μοσχάτου. Από την αγωνιστική περίοδο 2017–18 έως και την περίοδο 2020–21 χρησιμοποιούσε ως βασική του έδρα το Δημοτικό στάδιο Καλλιθέας «Γρηγόρης Λαμπράκης». Το 2021-22 χρησιμοποίησε το δημοτικό γήπεδο Αγίων Αναργύρων.
Την σεζόν 2022–23 αγωνίστηκε στο Δημοτικό γήπεδο Περάματος ενώ αναμένεται να χρησιμοποιεί στις αρχές του 2024 το ανακαινισμένο γήπεδο του ΣΕΦ για τους αγώνες του στη Γ' Εθνική για την περίοδο 2023–24. [32][33][34] Μέχρι τότε χρησιμοποιεί το δημοτικό γήπεδο Μοσχάτου. [35] Με τη λύση του γηπέδου του ΣΕΦ ο Εθνικός εξασφαλίζει για πρώτη φορά μετά από 23 χρόνια μόνιμη έδρα εντός του Δήμου Πειραιά. Σε περίπτωση όμως ανόδου της ομάδας σε επαγγελματική κατηγορία ο Εθνικός θα χρειαστεί να βρει εκ νέου λύση αφού το γήπεδο του ΣΕΦ δεν πληροί μέχρι στιγμής τα κριτήρια για αγώνες Σούπερλιγκ 2.
Η αντιπαλότητα με τον Ολυμπιακό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από τα πρώτα έτη της ίδρυσής του, ο Εθνικός βρέθηκε σε μια κατάσταση ανταγωνισμού με τον συντοπίτη του Ολυμπιακό Πειραιώς για τα πρωτεία της πόλης. Τα παιχνίδια των δύο ομάδων για το Πρωτάθλημα Πειραιά συγκέντρωναν μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς ήταν οι δυο πιο δυνατές ομάδες. Το 1926, ο Εθνικός μαζί με άλλα σωματεία αποχώρησαν από την ΕΠΣΠ διαμαρτυρόμενοι για την εύνοια του Ολυμπιακού. Την περίοδο 1926 διεξήχθη το πρωτάθλημα “Συνδέσμου” το οποίο κατέκτησε ο Εθνικός. Το πρωτάθλημα “'Ένωσης” το κατέκτησε ο Ολυμπιακός. Την επόμενη περίοδο ο Εθνικός ξαναγύρισε στην ΕΠΣΠ. Επίσης, στο πρωτάθλημα Πειραιά του 1929, το έκτο παιχνίδι που θα έκρινε τον πρωταθλητή σημαδεύτηκε από βίαια επεισόδια και διακόπηκε ύστερα από εισβολή οπαδών του Ολυμπιακού στο 80', ενώ ο Εθνικός προηγείτο με 2–1. Στα προηγούμενα πέντε ματς, Ο Ολυμπιακός είχε 2 νίκες (4–3, 2–0), ο Εθνικός δύο (1–0, 4–2) ενώ ένας αγώνας έληξε ισόπαλος (3–3). Τελικά οι δύο ομάδες ανακηρύχθηκαν «συμπρωταθληταί» κάτι που συνέβη και στο πρωτάθλημα γουότερ πόλο το 1969 λόγω της μη διεξαγωγής του τελικού αγώνος. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι σε αγώνες πρωταθλήματος Ελλάδος και κυπέλλου μέχρι το 1940, ο Ολυμπιακός είχε 8 νίκες, ο Εθνικός 6 ενώ ισόπαλοι έληξαν 4 αγώνες.
Η δυνατότητα του Ολυμπιακού όμως, κυρίως μετά τον Β' Π.Π., να παίρνει τους πιο ταλαντούχους παίκτες του Εθνικού (προπολεμικά τους Φίλιππο Κουράντη, Γιάννη Χέλμη και μεταπολεμικά τους Γιάννη Ιωάννου, Μιχάλη Κρητικόπουλο, Χρήστο Αρβανίτη, Σταύρο Παπαδόπουλο, Τόμας Ρόρμπαχ, Τάσο Μητρόπουλο, Ανδρέα Νινιάδη) ήταν κάτι που τελικά περιόρισε τον Εθνικό σε δεύτερο ρόλο.
Άλλες αντιπαλότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο ιστορικός και παραδοσιακός αντίπαλος του Εθνικού είναι ο Ολυμπιακός με τον οποίο διεκδικούσε το Πρωτάθλημα Πειραιώς μέχρι και το 1959. Αρκετούς αγώνες έχει δώσει με όλες τις ομάδες του κέντρου (Παναθηναϊκό, ΑΕΚ, Απόλλων και Πανιώνιο) και της Θεσσαλονίκης (ΠΑΟΚ, Άρη, Ηρακλή). Σε επίπεδο Πειραιά, προπολεμικά η Άμυνα Κοκκινιάς (πρόγονος της Α.Ε. Νίκαιας και του Ιωνικού), ο Θησέας Πειραιά και ο Άρης Νίκαιας ενώ μεταπολεμικά και μέχρι τα τέλη του '50 ο Ατρόμητος Πειραιά, ο Πανελευσινιακός και η Προοδευτική υπήρξαν οι κυριότεροι αντίπαλοι στο τοπικό πρωτάθλημα. Με την Προοδευτική, με την οποία έχει παίξει και τα περισσότερα παιχνίδια από τις υπόλοιπες ομάδες της ΕΠΣ Πειραιά (πλην Ολυμπιακού), έχει σε 80 αγώνες πρωταθλήματος (από το 1939 έως και το 2024, Πρωτάθλημα Πειραιώς, Α' Εθνική, Β' Εθνική, Γ' Εθνική, Δ' Εθνική) και κυπέλλου (Κυπέλλου Ελλάδος και Κυπέλλου Πειραιώς), 38 νίκες, 17 ήττες ενώ 25 αναμετρήσεις έληξαν δίχως νικητή. Η μεγαλύτερη νίκη στο ντέρμπι συνέβη την 11/1/1953 για το Πρωτάθλημα Πειραιώς με νίκη του Εθνικού 1–8 στο γήπεδο Νίκαιας[36][37].
«Εθνικάρας»[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Γιάννης Μαντζουράνης (1935–2021) ήταν ένας από τους γνωστότερους οπαδούς, όχι μόνο από αυτούς του Εθνικού, αλλά και όλων των ελληνικών ομάδων. Αποτέλεσε αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας του σωματείου και, κατά τα λεγόμενά του, από το 1956 έως τις 30 Νοεμβρίου 2014 είχε παρακολουθήσει όλους τους ποδοσφαιρικούς αγώνες του, εκτός από 12. Τον πρώτο, το 1973, λόγω του γάμου του και τους υπόλοιπους τον τελευταίο καιρό, κατόπιν ρητής απαγόρευσης των γιατρών. Ήταν γνωστός για το φίλαθλο πνεύμα του και την ιαχή «Εθνικάρα». Υπήρξε κατά γενική ομολογία ο καλύτερος Έλληνας φίλαθλος όλων των εποχών και αποτέλεσε παράδειγμα προς μίμηση για όλον το φίλαθλο κόσμο.[38][39][40][41][42][43][44][45] Γι' αυτόν γράφτηκε τραγούδι το 1985 από τον Νίκο Καρβέλα ενώ αναφέρεται σε στίχο του τραγουδιού «Το Εθνικάκι» του συγκροτήματος Τα Παιδιά από την Πάτρα τραγουδιού που αναφέρεται στον πρώτο υποβιβασμό της ομάδας το 1990. Πέθανε στις 12 Σεπτεμβρίου 2021 ύστερα από πολύμηνη νοσηλεία.[46]
Χρώματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χρώματα του Εθνικού Πειραιώς είναι το μπλε και το άσπρο. Η συνήθης αμφίεση ήταν ολόκληρη μπλε και συνήθως σκούρα απόχρωση. Έχε αγωνιστεί και με άσπρο σορτσάκι και αλλά και με άσπρο σορτσάκι σε συνδυασμό με άσπρες κάλτσες.
Στήριξη στον απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Την διετία 1955–57 όταν τερμάτισε δεύτερος και την επόμενη σεζόν που ήταν πρωτοπόρος πηγαίνοντας για τον τίτλο, πρωτοστάτησε και συμπεριέλαβε το νησί της Κύπρου στο έμβλημα του προς συμπαράσταση στον Αγώνα της ΕΟΚΑ για ανεξαρτησία από την Βρετανία[47][48], όντας η πρώτη και μοναδική ελληνική ομάδα που το έπραξε.
Ιστορικές αμφιέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
1923–24
|
1932–33
|
|||
Τίτλοι - Διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Διοργάνωση | Φορές | Χρονιές |
---|---|---|
Τίτλοι | ||
Κύπελλο Ελλάδος Ανδρών | 1 | 1933 |
Πρωτάθλημα Ελλάδος νότιου ομίλου | 1 | 1935 |
Πρωτάθλημα Β' Εθνικής | 1 | 1991 |
Πρωτάθλημα Γ' Εθνικής (6ος όμιλος) | 1 | 2018 |
Πρωτάθλημα ΕΠΣ Πειραιά | 5 | Προ καθιέρωσης Εθνικών Κατηγοριών (1928, 1929, 1939) Μετά την καθιέρωση (2013, 2014) |
Kύπελλο ΕΠΣ Πειραιά | 4 | 2014, 2019, 2023, 2024 |
Θερινό πρωτάθλημα Ο.Π.Α.Π. | 2 | 1971, 1973 |
Διακρίσεις | ||
Δεύτερη θέση στο πανελλήνιο πρωτάθλημα | 2 | 1928, 1956 |
Τέταρτη θέση στην Α' Εθνική (1960–) | 1 | 1975 |
Φιναλίστ τελικής φάσης πανελλήνιου πρωταθλήματος (δεν διεξήχθη) | 2 | 1929, 1935 |
Ημιτελικά κυπέλλου Ελλάδος | 7 | 1939, 1940, 1950, 1968, 1969, 1973, 1989 |
Προημιτελικά κυπέλλου Ελλάδος | 9 | 1932, 1947, 1951, 1952, 1966, 1977, 1984, 1986, 1995 |
Φάση των «16» Κυπέλλου Ελλάδος | 19 | 1949, 1953, 1954, 1955, 1956, 1959, 1962, 1963, 1964, 1965, 1967, 1974, 1978, 1982, 1992, 1993, 1997, 2005, 2006 |
Αξιοσημείωτοι Παίχτες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παλαιότερες συνθέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- 1ο Πρωτάθλημα Α΄ Εθνικής Κατηγορίας 1959–60 [σημ. 3]
- 2ο Πρωτάθλημα Α΄ Εθνικής Κατηγορίας 1960–61 [σημ. 4]
- 3ο Πρωτάθλημα Α΄ Εθνικής Κατηγορίας 1961–62 [σημ. 5]
Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Περαία μου, Περαία μου
με τον Σαρωνικό σου,
που έχεις για καμάρι σου
τον Μέγα Εθνικό σου! - ↑ 2,0 2,1 Για το πρωτάθλημα Πειραιά ο Εθνικός επικράτησε με 4–2 αλλά ο αγώνας μεταφέρθηκε και ίσχυσε ως αποτέλεσμα για το πανελλήνιο πρωτάθλημα
- ↑ Έπαιξαν οι: Βασίλης Βασιλόπουλος, Στ. Γεραγώτης, Γεράσιμος (Μάκης) Γερμανάκος (τ/φύλακας), Κώστας Γεωργούλης, Νίκος Γιακουμάκης, Φώτης Γιαννίτσας, Δημήτρης Γλυνός, Δημήτρης Γράφας, Γιώργος Δρακόπουλος (τ/φύλακας), Χρήστος Καραουλάνης, Γιάννης Καρνασόπουλος, Μανώλης Κλικόπουλος, Αλέκος Κοζομπόλης, Κυριάκος Κοιλάκος, Στράτος Μακρυωνίτης (τ/φύλακας), Μαλισιάνος, Κώστας Μερκούρης, Νίκος Μουνδρέας, Παντέλογλου, Σωτήρης Πέστροφας, Γιώργος Σιδέρης, Σπύρος Σπαθούλας, Σταμάτης Στάμου, Λευτέρης Τατάκης καί Δημήτρης Τσερεγκώφ.
- ↑ Έπαιξαν οι: Κώστας Βαλλιάνος (τ/φύλακας), Γιώργος Βλάχος (παρατσούκλι Πελέ, δεν είναι ο Γιώργος Βλάχος του ΠΑΟ), Βουρδαμής, Κώστας Γεωργούλης, Νίκος Γιακουμάκης, Φώτης Γιαννίτσας, Γονιδάκης, Δημήτρης Γράφας, Γυφτάκης, Γιώργος Δρακόπουλος (τ/φύλακας), Μανώλης Ζευγώλης, Γιώργος Καβαλιώτης, Χρήστος Καραουλάνης, Γιάννης Καρνασόπουλος, Μανώλης Κλικόπουλος, Αλέκος Κοζομπόλης, Μαλισιάνος, Νίκος Μουνδρέας, Στέλιος Νικηφοράκης, Ντενεζάκος, Παντέλογλου, Μανώλης Παπάζογλου, Σωτήρης Πέστροφας, Γιώργος Σιδέρης, Βασίλης Σταματίου, Σταμάτης Στάμου, Δημήτρης Τσερεγκώφ και Παναγιώτης Φερλέμης.
- ↑ Έπαιξαν οι: Ανδρέας Αντωνάτος, Κώστας Βαλλιάνος (τ/φύλακας), Γιώργος Βλάχος, Γεράσιμος Γερμανάκος (τ/φύλακας), Φώτης Γιαννίτσας, Δημήτρης Γκιώνης, Δημήτρης Γράφας, Χρήστος Καραουλάνης, Καρποδίνης, Μανώλης Κλικόπουλος, Αλέκος Κοζομπόλης, Στράτος Μακρυωνίτης(τ/φύλακας), Μαλισιάνος, Στέλιος Νικηφοράκης, Δημήτρης Πάντζαλης, Μανώλης Παπάζογλου, Παναγιώτης Παπαχριστόπουλος, Σωτήρης Πέστροφας, Γιώργος Σιδέρης, Θανάσης Τραγίδης, Δημήτρης Τσερεγκώφ, Παναγιώτης Φερλέμης, Χρήστος Χατζηιωαννίδης, Δημήτρης Χατζηιωάννογλου και Χατζηχρήστος.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Εγγεγραμμένα σωματεία | Ηλεκτρονικό Μητρώο Αθλητικών Σωματείων με Ειδική Αθλητική Αναγνώριση». somateia2023.gga.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2024.
- ↑ Γραφεία σωματείου: Ακτή Δηλαβέρη (Πρωτοψάλτη) 1Α, Μικρολίμανο
- ↑ «Στην Καστέλλα χτυπά εδώ και 100 χρόνια η καρδιά του Εθνικού | Gazzetta». www.gazzetta.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2012. Ιστορία
- ↑ Ολυμπιακός Πειραιώς, Παναθηναϊκός, Α.Ε.Κ., Π.Α.Ο.Κ., Άρης, Α.Ε.Λ., Πανιώνιος, Εθνικός, Ηρακλής, Ο.Φ.Η., Καστοριά
- ↑ «Ντέρμπι... στον Πειραιά!». ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ - Olympiacos.org. 4 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ «Matchday: κόντρα στον Εθνικό για τη νίκη στο πειραιώτικο ντέρμπι (pic)». Thrylos24.gr. 14 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ «Ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο, Εθνικός Πειραιώς». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2012.
- ↑ ethnikos.org Αρχειοθετήθηκε 2012-09-30 στο Wayback Machine., Ιστορία του ποδοσφαιρικού τμήματος
- ↑ Η ίδρυση της ομάδος ΕΠΟ 2ος τελικός Κυπέλλου Ελλάδας
- ↑ ethnikos.gr Αρχειοθετήθηκε 2012-03-15 στο Wayback Machine., ιστορική αναδρομή 1955-56
- ↑ sport-fm.gr Όταν «ενόχληθηκε» το κατεστημένο
- ↑ onsports.gr Ο άνθρωπος που δεν άφησαν να κάνει Ρεάλ τον Εθνικό...
- ↑ soccerplus.gr Αρχειοθετήθηκε 2012-04-23 στο Wayback Machine. Όταν Πούσκας και Κότσις έρχονταν στην Αθήνα για τον Εθνικό
- ↑ Greece - Final Tables 1959-1999, 1998/99 rsssf.com
- ↑ Έγινε και πάλι ...Εθνικός Πειραιώς!, Θοδωρής Κουνάδης, sport24.gr
- ↑ gazzetta.gr Ξύλο και λαϊκά δικαστήρια στον Εθνικό!
- ↑ Οι συγχωνεύσεις – μετονομασίες στην ΕΠΣΠ stoplekto.gr
- ↑ Στην παράταση
- ↑ Milesis, Stefanos. «Pireorama ιστορίας και πολιτισμού: Ηλίας Φιλιππάκος – Ένας παλιός Πειραιώτης θυμάται». Pireorama ιστορίας και πολιτισμού. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ «Στάδιο Καραϊσκάκη: Η αληθινή ιστορία». Κυανόλευκος. 23 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ «Στην Καστέλλα χτυπά εδώ και 100 χρόνια η καρδιά του Εθνικού | Gazzetta». www.gazzetta.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ NET, Αναρτήθηκε από. «Βόμβα στον σύνδεσμο του Εθνικού Πινέζες-Θύρα 14" στην Καστέλλα [ΦΩΤΟ]». REPORTAZ NET. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ Psarras, Petros (2 Φεβρουαρίου 2019). «Επίθεση στο σύνδεσμο "Πινέζες Θύρα 14" απο 100 περίπου άτομα». PireasPiraeus . the web. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ «Αγώνες περιόδου 2001-02 ethnikos.gr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2019.
- ↑ «Αγώνες περιόδου 2002-03 ethnikos.gr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2019.
- ↑ «Αγώνες περιόδου 2003-04 ethnikos.gr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2019.
- ↑ «Αγώνες περιόδου 2004-05 ethnikos.gr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2019.
- ↑ «Αγώνες περιόδου 2005-06 ethnikos.gr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2019.
- ↑ «Αγώνες περιόδου 2006-07 ethnikos.gr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2019.
- ↑ Αγώνες περιόδου 2012-13 Αρχειοθετήθηκε 2019-04-24 στο Wayback Machine., από τον ιστότοπο ethnikos.gr]
- ↑ «ΣΕΦ Ποδοσφαίρου: Ανακαινίζεται και γίνεται έδρα του Εθνικού Πειραιώς». ant1news.gr. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2023.
- ↑ «Δελτίο τύπου: «Ανακαινίζεται το 11χ11 στο ΣΕΦ»». Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. 3 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2023.
- ↑ Χατζηκωνσταντής, Βαγγέλης (3 Οκτωβρίου 2023). «Και επίσημα στο ΣΕΦ το νέο «σπίτι» του Εθνικού (pic)». Κανάλι Ένα 90.4. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2023.
- ↑ Χατζηκωνσταντής, Βαγγέλης (25 Σεπτεμβρίου 2023). «Το γήπεδο του Μοσχάτου η νέα έδρα του Εθνικού». Κανάλι Ένα 90.4. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2023.
- ↑ «Εφ. Εμπρός 11/1/1953 ψηφ. σελ. 5 (Α' Κατηγορία, Γήπεδον Νικαίας 3 μ.μ. Προοδευτική - Εθνικός)». efimeris.nlg.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2024.
- ↑ «Εφ. Ελευθερία 13/1/1953 ψηφ. σελ. 4 (Πρωτάθλημα Πειραιώς Εθνικός - Προοδευτική 8 - 1)». efimeris.nlg.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ admin (24 Ιουλίου 2021). «Γιάννης Μαντζουράνης, ο πιο αγαπητός φίλαθλος Ο Εθνικάρας». dieci10. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ «Ο 'Εθνικάρας' Γιάννης Ματζουράνης ήταν ένας πανΕθνικός οπαδός». www.sport24.gr. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ Newsroom. «Απώλεια: «Έφυγε» ο «Εθνικάρας», ο πιο αγαπημένος Έλληνας φίλαθλος | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ «"Έφυγε" από τη ζωή ο Εθνικάρας | Ο Γιάννης Μαντζουράνης, ο αγνότερος φίλαθος, δεν είναι πια εδώ». ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ money-tourism.gr. 12 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ «ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΤΖΟΥΡΑΝΗΣ: «Ο Εθνικός αποχαιρετά τον καλύτερο φίλαθλο της Ελλάδας»». sportday.gr. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ Μάκαρης, Σπύρος (12 Σεπτεμβρίου 2021). «Ο Εθνικός ΟΦΠΦ αποχαιρετά τον καλύτερο φίλαθλο της Ελλάδας». Sportcyclades.gr. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ «Ο καλύτερος Ελληνας φίλαθλος! - Παρασκήνιο». Athletic Radio 104,2. 20 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ newsroom, sport-fm. «Οι ομάδες αποχαιρετούν τον «Εθνικάρα»». sport-fm.gr. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ «Πέθανε ο "Εθνικάρας" Γιάννης Ματζουράνης». news247.gr. 2021-09-12. https://www.news247.gr/koinonia/pethane-o-ethnikaras-giannis-matzoyranis.9352336.html. Ανακτήθηκε στις 2021-09-12.
- ↑ «Όταν ο Εθνικός Πειραιώς είχε σήμα την Κύπρο για συμπαράσταση στον αγώνα της ΕΟΚΑ». Κυανόλευκος. 6 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ «Όταν ο Εθνικός Πειραιώς είχε σήμα την Κύπρο για συμπαράσταση στον αγώνα της ΕΟΚΑ | AlphaNews.Live». www.alphanews.live. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2023.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
|
|